ÇİN GENEL BİLGİLER

Çin in 5 bin yıllık yazılı bir tarihi var ve Çince dünyanın en eski sürekli kullanılan yazı dili.Yazı şekline Pintoğram deniyor.

 


                             Çin imparatorluk tarihi, M.Ö 211 de Qin(Çin diye okunur)hanedanı  ile başlayıp ,1912 yılında Quing hanedanı ile sona ermiştir.Bu süre içerinde pek çok hanedan ,bu uçsuz bucaksız topraklarda  hüküm sürmüştür.

 

                            1912 yılında milliyetciler,hanedanlığı devirerek Çin Cumhuriyetini kurdular.1949 yılına kadar devam eden bu yönetim, Mao  önderliğindeki Çin Komünist Partisi tarafından devrildi.Liderleri Tayvan a kaçtı. 1949 yılından bu yana Çin Halk Cumhuriyeti adı ile Komünist bir devlet olarak devam etmektedir. Kaçan Milliyetciler Tayvan da milliyetci Çin adında ayrı bir devlet kurdular.

 

 

                            Mao,ülkede sovyetler birliğinde olduğu gibi Komünist bir sistem kurmuştu.

 

                            1976 da 72 yaşında ölünce, eşi Chiang yönetimde etkinliğini devam ettirmek istedi. Ancak, Başbakan Hua, erken davranmış ,hem parti başkanlığını ve hem de Askeri Komite Başkanlığını ele geçirmişti.Maonun eşi tutuklandı.

 

 

                       Maliyeti 600 milyar dolar olarak hesaplanan ,Çin Milli Kongresince kabul edilen"Dört Modernizasyon Programı"  Çin'i yabancı sermaye teminine yöneltti.  Çin, önce Japonya yanaştı ve iki devlet arasında Şubat 1978'de 60 milyar dolarlık bir ticaret antlaşması imzalandı. Bu antlaşma, Çin ve Japonya arasında 1937'den beri devam eden savaş halini de sona erdirmiş oldu.

 

 

                        1978'de Çin ile Japonya arasında " Barış ve Dostluk" antlaşması imzalandı . Böylece, Mao'nun ölümünden iki yıl sonra Çin, batıya açılmaya başladı. 1978 yılından itibaren de Amerika ile yakınlaşmaya başlayan Çin, bu ülkeden silah satın almaya başladı.

 

 

                        1954 tarihli  anayasa ile Sosyalizm idaresi kurulmuştur; ancak tamıtamına sosyalist bir ülke olmamışlardır. Mao döneminin ardından yapılan düzenlemelerle yabancı sermaye ithal ettiklerinden gerçek anlamda sosyalist bir ülke değillerdir. İktidara ülkenin tek siyasi partisi olan Komünist Parti hâkimdir. Ülkede yasama ve yönetim 1227 üyeli senede bir defa toplanan Milli Halk Kongresi'nin elindedir.  Senede bir gün toplanan "Milli Halk Kongresi"nin yürütme meclisi olan Daimi Komisyon veya Devlet Meclisi, Kongre üyeleri tarafından kendi aralarından seçilen bir başkan, 13 temsilci, bir genel sekreter ve 65 milletvekilinden teşekkül eder.

 

                       Yürütme yetkisi başbakan, 12 temsilci, 32 bakan veya bakan seviyesindeki komisyon başkanları ve genel sekreterden teşekkül eden hükûmete aittir. Yürütmenin bir kolu olan devlet başkanı kongre tarafından dört yıl için seçilir. İdari bakımdan 28 eyalete ayrılmış olup bunların 5'ini muhtar eyalet, 21'ini eyalet ve 2'sini de birer şehir olan iller teşkil eder.

 

                      Uzun yıllar kapalı bir ekonomi yapısı gösteren Çin, 1980'lerin başlarında, kollektif tarım uygulamasını durdurdu ve özel teşebbüse yeniden izin verdi. Şu anda Çin dünyanın en büyük ihracatçılarından ve rekor düzeylerde dış yatırım çekmektedir.  Bu durumun özel sektör yatırımlarını arttırması ve devlet hala iktidarda tekelini ve vatandaşlar üzerindeki sıkı denetimini sürdürmektedir.

 

                 

      Çin Halk Cumhuriyeti'nin Dünya Ticaret Örgütüyle girdiği işbirliği sonucu yüksek büyüme hızı gelmiş, ticaret hacimlerinde rekorlar kırılmış, uluslararası doğrudan yatırımların en cazip çekim merkezi  olmuştur. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumuna yükselmiştir.

 

                   

Son 10 yıldır istikrarlı bir şekilde sürdürdüğü %10'a ulaşan kalkınma hızıyla, 'yüzyılımızın yeni küresel gücü' olarak anılmaya başlanmıştır.Bugün nerdeyse dünyanın bütün önemli markalarının üretimleri Çin de yapılır hale gelmiştir.

 

 

                  Çin 9 ,6 milyon  kilometrekare yüzölçümü,1.390.000.000  nüfus ile devasa bir ülke. Kişi başına, milli gelirden 6500 dolar düşmekte.Ülkede 56 anadil konuşulmakta olup,sadece Pekin bölgesinde 200 e yakın yerel lehçe bulunmakta. Aynı Pintoğram yazısını kullanmaları dil farklılıklarını azaltmaktadır.

 

                    Çin de tek çocuk politikası var.Birden fazla çocuğu devlet tanumıyor.Onlara Hiçbir hak tanımıyor.Yok sayoyor,Sosyal güvence sağlamıyor.Ama köylerde iş gücüne ihtiyaçtan dolayı ,kayıt dışı pek çocuk bulunmakta.Hiç bir güvencesi olmayan bu  çocuklar hayatta kalırsa,kayıtdışı diye açılan yeni kayıtlardan yararlanıyorlar.Büyük şehirlerde parası olanlar birden fazla çocuğu olanlar devlete para ödeyerek  bunu yapabiliyorlar.

 

            

        Tarihte Çin halkı, Budizm ve Taoizm ile  folklorik dinlere inanmıştır.Hatta biz de filozof olarak bilinen Konfçyüs öğretleri de burda bir din olmuş.Konfiçyüs aslında bir devlet adamı.Öğretisinde de genel olarak otoritenin kutsanması sözkonusu.Her zaman buna inanan bir  topluluk olup gelmiş.Ancak Komünist dönemde diğer dinlerle birlikte reddedilmiş.Tapınmayı ortadan kaldırmak için bunu yapmışlar..90 lardan sonra devlet politikası,Tibet deki Dalay Lama Budizmine karşı  konfiçyüs desteklenmeye başlanmış.Hatta Budist tapınaklarının içine birer konfiçyüs figürü konmuş.Çin de bugün için %2 Müslüman,%18 budist,%4 hristiyan,%4 yerel dinlere inanan olduğu,büyük bir oranın ise herhangi bir dine inanmadığı yapılan araştırmalardan anlaşılmıştır.